Hãy thử tưởng tượng, khi những chuyến tàu cao tốc biến hóa thành dòng sông trôi chảy đầy thanh lịch, sẽ trông như thế nào? Tại Nhật Bản, dưới sự dẫn dắt của Thiên tài thiết kế Sato Oki, studio nendo đã hợp tác cùng đội ngũ thiết kế AREP của Pháp để tạo nên dòng tàu TGV inOui hoàn toàn mới cho Công ty Đường sắt Quốc gia Pháp. Lấy Dòng sông chảy làm cốt lõi thiết kế, sự nhịp nhàng thanh thoát của thiên nhiên được mang vào thế giới của tàu cao tốc.
Thiên tài thiết kế Oki Sato
Studio nendo
Được thành lập vào năm 2002, studio nendo dưới sự dẫn dắt của Sato Dai, người được mệnh danh là Thiên tài thiết kế, nổi tiếng với phong cách thiết kế tối giản nhưng đầy chất thơ. Tên studio nendo trong tiếng Nhật có nghĩa là Đất sét, biểu tượng cho triết lý thiết kế linh hoạt và không ngừng biến hóa. Sato Dai chuyên biến những quan sát thường ngày thành các thiết kế đầy bất ngờ, và lần này là ý tưởng dòng sông cho tàu cao tốc Pháp—một minh họa xuất sắc cho khả năng quan sát thiên nhiên và chuyển hóa vào thiết kế của ông.
Bên cạnh việc công bố bản vẽ thiết kế, Oki Sato còn trực tiếp đến trải nghiệm trên tàu.
Kể từ khi bắt đầu hoạt động vào năm 1981, tàu cao tốc TGV inOui của Pháp không chỉ kết nối các thành phố lớn ở Pháp mà còn mở rộng đến các quốc gia lân cận. Được ra mắt vào năm 2018, thế hệ thứ năm của tàu TGV sở hữu hệ thống toa hai tầng, chạy với tốc độ hơn 300 km/h, vừa tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, vừa thiết lập đỉnh cao mới về khả năng chở khách.
Hình tượng Dòng sông được khéo léo lồng ghép
Nhóm nendo đã quan sát thấy rằng các đoàn tàu cần di chuyển trên đường ray băng qua những vùng địa hình rộng lớn, vì vậy họ đã lấy Dòng sông chảy làm ý tưởng thiết kế. Họ khéo léo tích hợp sự trôi chảy mượt mà của dòng sông, sự biến đổi sâu cạn, những viên sỏi tròn mịn trên lòng sông, thậm chí cả cảm giác nổi trên mặt nước và hoa văn bong bóng. Tất cả đều được chuyển hóa thành những chi tiết tinh tế được thiết kế tỉ mỉ, mang đến cho hành khách trải nghiệm chuyến đi thoải mái như đang thả mình xuôi dòng trên sông.
Từ sự phân lớp màu sắc bên trong toa xe, với đường phân cách màu cùng độ cao với ghế ngồi Đường chân trời. Phần dưới sử dụng tông màu tối hơn, dần chuyển thành tông nhạt hơn ở phần trên, tất cả đều mô phỏng sự thay đổi sắc độ của nước; toa hạng nhất sử dụng màu đỏ Bordeaux, đỏ gạch và vàng mù tạt để tạo không gian ấm áp, trong khi toa hạng hai sử dụng màu xanh navy và xanh xám để mang lại cảm giác điềm tĩnh.
Về thiết kế ghế ngồi, kiểu dáng được tạo hình ôm sát theo phong cách vỏ sò, mô phỏng các đường cong mềm mại của sỏi cuội trên lòng sông. Đặc biệt, chất liệu vải dệt kim Octaspring 3D được sử dụng để đảm bảo độ thoáng khí và sự thoải mái. Ghế ngồi được sắp xếp như những viên sỏi tự nhiên phân bố trên lòng sông, tạo ra một không gian vừa thoải mái vừa đầy tính nhịp điệu. Thêm vào đó, thiết kế quầy bar dạng lơ lửng, chất liệu sàn và họa tiết mô phỏng những gợn sóng trên mặt nước đều được tinh chỉnh kỹ lưỡng, mang lại cảm giác nhẹ nhàng như đang trôi nổi trên mặt nước.
Bố cục không gian mang tính chuyển động
Trong bố cục của khoang xe hai tầng, từng chi tiết không gian đều thể hiện hình ảnh dòng chảy của nước: khu vực ẩm thực ở tầng một với quầy bar được thiết kế theo dáng đường cong thanh lịch, kết hợp với kiểu dáng treo lơ lửng, tạo cảm giác không gian như đang trôi nổi trên mặt nước; thiết kế kệ và không gian lưu trữ cũng tránh sử dụng các góc vuông cứng nhắc, thay vào đó là các đường cong mềm mại được mở rộng.
Khu vực nghỉ ngơi ở tầng hai được biến hóa thành một lòng sông yên bình. Cách bố trí ghế ngồi và băng ghế phá vỡ sự sắp xếp quy củ thường thấy trên tàu truyền thống, tựa như những viên sỏi tự nhiên nằm rải rác trên lòng sông, tạo nên nhịp điệu không gian đầy ngẫu hứng và duyên dáng. Toàn bộ quy hoạch lối đi được thiết kế mượt mà và tự nhiên, giúp hành khách khi di chuyển có thể cảm nhận sự thoải mái và thanh lịch như dòng nước chảy, hiện thực hóa cách giải thích độc đáo của nhà thiết kế về Kiến trúc di động.
Ba loại cấu hình nguồn sáng khác nhau
Tạo ra bầu không khí ánh sáng chuyển động
Trong thiết kế khoang xe, hệ thống chiếu sáng khéo léo thể hiện vẻ đẹp động của dòng nước: ba loại nguồn sáng khác nhau được bố trí để tạo ra không gian ánh sáng và bóng tối phân tầng rõ rệt. Đèn chiếu sáng cao được treo phía trên khu vực ghế ngồi, mang đến ánh sáng đọc sách ấm áp và đầy đủ; đèn thấp được bố trí ở khu vực quầy bar, tạo nên bầu không khí ấm cúng như ánh sáng lấp lánh trên mặt nước; đèn tường dọc theo lối đi, đảm bảo ánh sáng mềm mại và đồng đều chảy qua không gian.
Đặc biệt đáng chú ý là chiếc đèn hình viên sỏi màu vàng tươi do nendo đặc chế, không chỉ phản ánh khái niệm thiết kế sông suối tổng thể mà còn tạo hiệu ứng ánh sáng và bóng đổ thay đổi theo từng thời điểm khác nhau. Thiết kế chiếu sáng ba tầng này khiến không gian bên trong khoang như được bao bọc bởi những làn sóng nước dịu dàng, tạo nên một trải nghiệm di chuyển độc đáo qua sự giao thoa giữa ánh sáng và bóng tối.
Chuyến tàu thân thiện với môi trường này, có thể chở từ 650 – 740 hành khách, không chỉ chú trọng đến thẩm mỹ mà còn thực hiện cam kết bền vững với 97% vật liệu có thể tái chế, được coi là hình mẫu mới cho giao thông xanh.
Nguồn @tgvinoui @sncfvoyageurs @nendo_official @yann_audic @arep_group
